ปวดหัวไมเกรน ปวดหัวข้าง ขวา กระบอก ตาเกิดจากอะไร กินยาอะไรหาย ยาตัวไหนปลอดภัย

16 Jan 2020

26341

สวัสดีค่ะ วันนี้หมอยาอยากเล่า อยากจะมาเล่าสาเหตุ อาการ และยาที่ใช้รักษาอาการปวดหัวไมเกรน วิธีการทานยารวมถึงข้อห้ามใช้ ต่างๆของยา

เรามาเริ่มกันจากสาเหตุของอาการปวดหัวไมเกรนกันก่อนนะคะ จริงๆแล้วสาเหตุของการปวดไมเกรนยังหาทฤษฎีชัดเจนไม่ได้นะคะ แต่ว่าสำหรับคนที่ปวดไมเกรนแล้วจะทราบว่าสาเหตุอะไรที่ทำให้ตัวเองมีอาการปวดหัวไมเกรนขึ้นมาไม่ว่าจะเป็น อากาศร้อน อากาศหนาว กลิ่นอาหาร หรือแม้แต่ฝุ่น PM 2.5 ที่กำลังเพิ่มมากขึ้นในทุกๆวัน และจะมีเยอะในช่วงหน้าหนาว

ก่อนที่จะพูดถึงอาการปวดหัวไมเกรน โบว์ขอแนะนำให้แยกอาการปวดหัวแต่ละแบบให้ออกก่อนนะคะ ว่าปวดหัวแต่ละครั้งนั้นปวดหัวจากสาเหตุอะไร

ปวดทั่วหัว ปวดท้ายทอย เกิดจาก ปวดหัวจากความเครียด แนะนำให่ทานยาคลายกล้ามเนื้อ
ปวดหัวมาก จนหน้าแดง เกิดจาก ปวดหัวจากความดันโลหิตสูง แนะนำให้ตรวจวัดความดันโลหิตสูง
ปวดหัวตุ๊บๆ ปวดหัวข้างเดียว ปวดหัวข้างขวากระบอกตา ปวดตามจังหวะการเต้นของชีพจร อาจจะเห็นแสงแว๊บๆ หรือไม่เห็นแสงก็ได้ เกิดจากปวดหัวไมเกรน

อาการไมเกรน

1.ปวดเบ้าตาหรือปวดหัวข้างใดข้างหนึ่ง

2.ปวดหัวแบบตุ๊บๆตามจังหวะการเต้นของหัวใจหรือจังหวะชีพจร

3.บางครั้งมีอาการปวดแบบตื้อๆ

4.บางครั้งปวดหัวข้างเดียว บางครั้งก็ปวดพร้อมกันเลยทั้งสองข้าง

5.บางคนปวดทั่วหัว และปวดนานเป็นชั่วโมงหรือเป็นวันๆ แต่ก็จะไม่เกิน 72 ชั่วโมงหรือ 3 วันนะคะ

6.จะมีอาการนำก่อนปวดหัว เช่น ตาพร่า ตาลาย เห็นแสงวิบวับ ตามัว จะมีอาการก่อนปวดหัวประมาณ 15-20 นาที

7.บางครั้งมีอาการเวียนหัว

8.ตาไม่สู้แสง เจอแสงแล้วลืมตาไม่ขึ้น

9.ถ้าอาการรุนแรงก็จะมีอาการคลื่นไส้ ถ้าได้อาเจียนออกแล้วอาการจะดีขึ้น

10.อาการที่เกิดขึ้นได้น้อยอาจมีอาการมือชา หน้าชา ริมฝีปากชา แขนขาไม่มีแรง เห็นภาพซ้อนได้ มักจะเป็นไม่นานและอาการจะหายไป

ส่วนยาที่ใช้รักษาอาการปวดไมเกรน

ยาสำหรับลดอาการคลื่นไส้ อาเจียน และเพิ่มการดูดซึมยาไมเกรน ตัวยา Domperidone

ยาลดอาการอักเสบแบบไม่ใช่สเตียรอยด์ (NSAIDs) ออกฤทธิ์ลดการอักเสบบวมของหลอดเลือด และเนื้อเยื่อข้างเคียง ลดอาการปวดซ้ำ แนะนำตัวยา Naproxen sodium ที่แนะนำตัวนี้เพราะ ตัวยาออกฤทธิ์เร็วภายใน 20 นาที ออกฤทธิ์สูงสุดใน 1 ชั่วโมง วิธีทานวันแรกให้ทาน ครั้งละ 2 เม็ด วันละ 2 ครั้ง หลังอาหารทันที ห่างกัน 12 ชั่วโมง วันถัดไปถ้ายังมีอาการให้ทานครั้งละ 1 เม็ด วันละ 2 ครั้งหลังอาหารทันที ห่างกัน 12 ชั่วโมง หากไม่มีอาการปวดแล้วก็สามารถหยุดยาได้เลย

ยารักษาเฉพาะเจาะจงกับไมเกรน เช่น ยากลุ่มทริปแทน (Triptan) แนะนำตัวยา Sumatriptan 50 mg และ กลุ่ม เออร์กอต (Ergot) ตัวยา ergotamine tartate 1 mg ผสมกับ caffeine 100 mg

แต่ยา 2 กลุ่มนี้จะแตกต่างกันที่ผลข้างเคียงและข้อห้ามในการทานร่วมกับยาตัวอื่น กลุ่ม Ergot จะมีปัญหามากกว่ากลุ่ม Triptan

ยากลุ่ม Ergot

ห้ามทานร่วมกับ ยาต้านไวรัสเอดส์ , ยาฆ่าเชื้อรา, ยาฆ่าเชื้อกลุ่ม Macrolide เข่น Azithromycin , ยาฆ่าเชื้อแบคทีเรีย Metronidazole , ยาลดกรด Cimetidine, ยารักษาเก๊าท์ Allopurinol,ยาที่ใช้รักษาโรคหัวใจและหลอดเลือด เช่น verapamil , diltiazem ,amiodarone และสุดท้ายคือยารักษาไมเกรนกลุ่ม triptan หากทานร่วมกันจะมีผลทำให้ระดับยา ergotamine ในกระแสเลือดเพิ่มมากขึ้น หากรับประทานยา ergotamine ในขนาดที่มากเกินไป หรือรับประทานต่อเนื่องกันเป็นเวลานานจะทำให้มีการสะสมของระดับยาในกระแสเลือดจนถึงระดับที่อันตรายคือทำให้หลอดเลือดหดตัว การไหลเวียนของเลือดไปทางหลอดเลือดส่วนปลายลดลง ผู้ป่วยอาจเกิดอาการชาปลายมือปลายเท้า หากมีอาการรุนแรงมากอาจทำให้เลือดไปเลี้ยงส่วนปลายมือ ปลายเท้า ไม่เพียงพอ ทำให้เกิดเนื้อตายได้ แบบที่เคยเป็นข่าว

ไมเกรน

2. ยากลุ่ม Ergot ห้ามใช้ในผู้ป่วยโรคหัวใจและความดันโลหิตสูง เพราะเสี่ยงหลอดเลือดในสมองแตก หัวใจวาย ไตวายเฉียบพลันได้นะคะ

3.ยากลุ่ม Ergot ถ้าได้รับยามากกว่า 2 ครั้งต่อสัปดาห์ จะจับแน่นกับ receptor ยาวนาน ถูกขจัดออกช้า พร้อมจะสะสมในร่างกายได้ทันที จนรบกวน กลไกลดปวดปกติ สุดท้ายเกิด rebound headache คือทำให้มีอาการปวดกลับมามากกว่าเดิม

4.ยากลุ่ม Ergot ห้ามใช้ร่วมกับ tiffy และ decolgen เนื่องจาก Ergotamine เกิดอันตรกิริยาระหว่างกันกับ Phenylephrine หากทานร่วมกันจะทำให้ หลอดเลือดหดเกร็ง

5.ยากลุ่มนี้ให้ทานๆได้ไม่เกิน 6 เม็ดต่อวัน และ ไม่เกิน 10 เม็ดต่อสัปดาห์

ส่วนยากลุ่ม Triptan เช่น ยี่ห้อ siagran ออกฤทธิ์ตรงจุด แก้ปวดเร็วกว่า ปลอดภัยกว่ากลุ่ม Ergot

ข้อดีของตัวยา sumatriptan คือ ผู้ที่เป็นโรคความดันโลหิตสูงที่ได้รับยาความคุมความดัน และควบคุมได้ดี ทานได้

ผู้ป่วยที่มีภาวะโรคหัวใจ หรือ จิตเวช หรือทานยาคลายวิตกกังวล หรือยาคลายเครียดเป็นประจำห้ามใช้ยารักษาไมเกรนโดยตรง สามารถรักษาไมเกรนได้ด้วย Annoxen-s ครั้งละ 2 เม็ด เช้าและ เย็น หลังอาหารทันที

ส่วนยาที่ทานป้องกันไมเกรน ต้องทานทุกวัน และจะไม่ทานเวลาที่ปวดหัวไมเกรน เช่น ตัวยา Flunarizine ,cinnarizine

สรุปยาที่แนะนำให้ทานเวลามีอาการปวดไมเกรน

ให้ทานยา Sumatriptan 50 mg 1 เม็ด +naproxen 2 เม็ด + domperidone 1 เม็ด หากไม่หายทาน Sumatriptan 50mgซ้ำได้ทุก 2 ชั่วโมง และทานได้ไม่เกิน 6 เม็ดต่อวัน และทาน naproxen ซ้ำได้ทุก 12 ชั่วโมงอีก 2 เม็ด

ส่วนก่อนนอนทุกวันให้ทาน flunarizine 1 เม็ดเพื่อป้องกันไมเกรน แต่หากคืนไหนปวดหัวไม่ต้องทานตัว flunarizine เนื่องจากยาออกฤทธิ์ขยายหลอดเลือด เวลาที่เราปวดหัวไมเกรนหลอดเลือดจะขยายอยู่แล้ว หากทานจะทำให้ปวดหัวมากขึ้นนะคะ

แต่ที่สำคัญที่สุดสำหรับคนที่ปวดหัวไมเกรนบ่อยๆที่ควรจะต้องทราบก็คือ พยายามหลีกเลี่ยงสิ่งกระตุ้นที่จะทำให้เรามีอาการปวดหัวไมเกรนซึ่งแต่ละคนจะมีสิ่งกระตุ้นที่แตกต่างกันนะคะ